ความเป็นมาของพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ

Release Date : 08-06-2022 00:00:00
ความเป็นมาของพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ

พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540  เกิดขึ้นโดยมีการยกร่างกฎหมายในสมัยรัฐบาลนายอานันท์ ปันยารชุน เนื่องจากในยุคนั้นได้เน้นกระบวนการที่โปร่งใสในระบบราชการ สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาจึงเสนอต่อรัฐบาลให้จัดตั้งคณะกรรมการยกร่างกฎหมายเรื่องนี้ขึ้น โดยได้มีการจัดทำร่วมกับอาจารย์มหาวิทยาลัยต่าง ๆ ทั้งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและมหาวิทยาลัยรามคำแหงซึ่งได้ดำเนินการยกร่างสำเร็จในระดับหนึ่ง ทำให้แนวความคิดในเรื่องกฎหมายข้อมูลข่าวสารแพร่หลายออกมาอย่างกว้างขวาง แต่ขณะนั้นไม่มีโอกาสเสนอต่อรัฐสภา จนกระทั่งในสมัยรัฐบาลพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ จึงได้มีการเสนอรัฐสภามีมติเห็นชอบ เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม 2540 และได้มีการประกาศเป็นกฎหมายในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 10 กันยายน 2540  โดยมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2540 เป็นต้นมา

ตามระเบียบกองทัพเรือ ว่าด้วยข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2547 หมวด 2 กำหนดให้จัดข้อมูลข่าวสารไว้ให้ประชาชนสามารถเข้าตรวจดูได้ ตามศูนย์ข้อมูลข่าวสารของกองทัพเรือ  และให้มีการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารให้แก่ประชาชนผ่านทางระบบสารสนเทศ

  • ผลการพิจารณาหรือคำวินิจฉัยที่มีผลโดยตรงต่อเอกชน รวมทั้ง ความเห็นแย้งและคำสั่งที่เกี่ยวข้องในการพิจารณาวินิจฉัยดังกล่าว
  • นโยบายหรือการตีความที่ไม่เข้าข่ายต้องลงพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษาตามมาตรา 7(4) (คือ กฎ มติคณะรัฐมนตรี ข้อบังคับ คำสั่ง หนังสือเวียน ระเบียบ แบบแผน นโยบาย หรือการตีความ ทั้งนี้ เฉพาะที่จัดให้มีขึ้นโดยมีสภาพอย่างกฎ เพื่อให้มีผลเป็นการทั่วไปต่อเอกชนที่เกี่ยวข้อง)
  • แผนงาน โครงการ และงบประมาณรายจ่ายประจำปีของปีที่กำลังดำเนินการ
  • คู่มือหรือคำสั่งเกี่ยวกับวิธีปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ของรัฐซึ่งมีผลกระทบถึงสิทธิหน้าที่ของเอกชน
  • สิ่งพิมพ์ที่ได้มีการอ้างอิงถึงตามมาตรา 7 วรรคสอง (ข้อมูลข่าวสารใดที่ได้มีการจัดพิมพ์เพื่อให้แพร่หลายตามจำนวนพอสมควรแล้ว ถ้ามีการพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษาโดยอ้างอิงสิ่งที่พิมพ์นั้น ก็ให้ถือว่าเป็นการปฏิบัติตามบทบัญญัติวรรคหนึ่ง)
  • สัญญาสัมปทาน สัญญาที่มีลักษณะเป็นการผูกขาดตัดตอนหรือสัญญา ร่วมทุนกับเอกชนในการจัดทำบริการสาธารณะ
  • มติคณะรัฐมนตรี หรือมติคณะกรรมการที่แต่งตั้งโดยกฎหมาย หรือโดยมติคณะรัฐมนตรี ทั้งนี้ ให้ระบุรายชื่อรายงานทางวิชาการ รายงานข้อเท็จจริง หรือข้อมูลข่าวสารที่นำมาใช้ในการพิจารณาไว้ด้วย

        คณะกรรมการบริหารและวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารของกองทัพเรือ จึงกำหนดให้หน่วยต่างๆ ในกองทัพเรือ สรุปผลการพิจารณาเกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้าง ประกาศประกวดราคา และประกาศสอบราคา ที่ต้องจัดไว้ให้ประชาชนตรวจดูได้ตามมาตรา 9 (8) ของ พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ.2550 เป็นประจำทุกเดือน